Güneş Yanığına Ne İyi Gelir
Özellikle yaz aylarında oluşan yanıklardır güneş yanıklar. Genelde birinci derece yanıklardır güneş yanıkları. Güneşten gelen UVB ışınları sonucunda oluşurlar. Güneşten gelen UVA ışınları yanık yapmazlar, bu ışınlar cildimizde kırışıklıklara neden olurlar. Yanıkları anlattığım yazı dizimin bu yazısında size güneş yanığı, güneş kremi, yanık nasıl geçer, yanık kremi, kaç günde geçer ve güneş yanığına ne iyi gelir konularında bilgiler vereceğim.
Güneş Yanığı
Gezenemizdeki yaşam ve enerji kaynağı olan güneş, yeryüzüne her saniye ışınlar gönderir. Güneşten gelen ışınların %55’i kızılötesi ışınlar (800-1700 nm arası), %40’ı gün ışığı (400-800 nm arası) ve %5'i ise UV (100-400 nm arası) ışınlarından oluşur. Bu ışınlarda nm (nanometre) olarak belirtilen değerler ne kadar yüksekse insan cildine o kadar zararsız demektir. Cildimizde yanıklara neden olan UV (UVA, UVB, UVC) ışınlarıdır. Aslında atmosfer tabakası bu UV ışınlarının %70’ini emer, bu yüzden bu ışınların çok azı dünyamıza ulaşır. Örneğin UVC (100-290 nm) ışınları en tehlikeli ışınlar olmasına rağmen atmosferden geçemez. Yeryüzüne gelen ışınların %95'i UVA (320-400 nm), %5'i UVB (290-320 nm) ışınlarıdır.
İşte bu ışınlardan, UVB güneş yanıklarına neden olan ışınlardır. Güneşin yeryüzüne dik geldiği 10.00 ile 16.00 arasındaki saatlerde, UVB ışınlarından cildimizi koruyamazsak güneş yanıkları denen birinci derece veya bazen ikinci derece yanıklara maruz kalabiliriz.
İşte bu ışınlardan, UVB güneş yanıklarına neden olan ışınlardır. Güneşin yeryüzüne dik geldiği 10.00 ile 16.00 arasındaki saatlerde, UVB ışınlarından cildimizi koruyamazsak güneş yanıkları denen birinci derece veya bazen ikinci derece yanıklara maruz kalabiliriz.
Güneş yanığını diğer yanıklardan ayıran en önemli durum zaman içinde biz farketmeden yavaş yavaş yakmasıdır. Yani plajda neşeyle güneşlenirken yeteri kadar korunmazsak akşama acılar içinde yanıkla boğuşabiliriz. Güneş ışınları en çok açık beyaz tenli insanlarda yanıklar oluştururken, ten rengimiz koyulaştıkça yanığa maruz kalma riskimiz daha düşer.
Güneş Kremi
Güneş yanıklarından korunmak için kullanılan yegane madde güneş kremi olsa da aslında bu kremler kimyasal filtreler içerdikleri için kimyasal güneş koruyuculardır. Güneş yanığı olmamak için sadece güneş kremlerine güvenmeyip, 11.00 ile 15.00 saatleri arasında güneşe direkt maruz kalmamak, çadır, branda, şemsiye tente, kapalı giysiler giyerek güneşten fiziksel olarak da korunmamız gerekmektedir.
Güneş kremleri içerilerinde bulunan kimyasal güneş filtreleri ve fiziksel güneş filtreleri (çinko oksit, titanyum dioksit) gibi maddelerle uv ışınlarını emerek absorbe eder ve bu ışınların cildimizin epidermis ve dermis tabakalarına inmesini engellerler. Güneş kremlerinde SPF ( Sun Protection Factör) olarak bilinen değerler vardır, SPF 15, SPF 30, SPF 50 gibi halk arasında faktör denen bu değerlerin güneşten koruma derecesi olduğu sanılsa da aslında SPF yani faktör güneşten koruma zamanını ifade eder. Yani faktör derecesi ne olursa olsun her güneş kremi birbirine yaklaşık değerlerde güneşten korur, ancak güneşten koruma zamanı değişir. Örneğin 15 faktör sizi 1,5 saat korurken 50 faktör 5 saat korur gibi.
Güneşe maruz kalmadan en az 15 dakika önce 30 faktör ve üzeri güneş koruyucu kullanırsanız, güneş yanığı olma riskini çok düşürürsünüz. Üstelik sık tekrarlanan güneş yanıkları cilt kanserine (melanom) neden olurlar. Şimdi sadede gelelim güneşten korunmadınız ve olaki güneş yanığına maruz kaldınız ne yapacaksınız, bu yanık nasıl ve kaç günde geçecek ve güneş yanıklarına ne iyi gelir onu anlatıp esas konumuza dönelim.
Güneş Yanıklarına İlk Müdahale
Güneşten cildiniz yanmaya başladığında ilk önce hafif bir sızı hissedersiniz. Bu durumda derhal güneşten kaçınmalısınız. Yanık arttıkça zamanla sızlamalarınız da artacaktır. Güneş yanıklarında ilk olarak bol soğuk suyla vücudu soğutmaktır. Eğer yanık bölgesi çok geniş değilse imkanlar el veriyorsa, buz kompresi yapabilirsiniz. Ama bütün vücuda buz kompresi yapmaya kalkıp hipotermiye neden olmayın. Buz kompresini yanık alanı çok büyük değilse yapın.
Yaklaşık 15 dakika vücudu soğuttuktan sonra eğer vücutta sadece pembelikler veya kırmızılıklar varsa muhtemelen çoğu güneş yanığında olduğu gibi birinci derece bir yanık oluştu demektir. Birinci derece yanıklar kendiliklerinden geçerler.
Ama cildinizde su toplaması (bül oluşumu) varsa ve ağrınız çok fazlaysa bu durumda ikinci derece yanık olma ihtimaliniz yüksektir. Eğer su toplaması geniş alanlarda oluşuyorsa derhal acil servise giderek tıbbi yardım almalısınız.
Güneş Yanığı Nasıl Geçer
Güneş yanıklarının çoğu birinci derece yanıklardır. Bu yanıklarda yanık olan bölge soğutulduktan sonra su toplama yapmıyorsa, bir kaç gün sonra yanık olan bölge soyulacak ve yanık genelde iz bırakmadan iyileşecek demektir. Ancak güneş yanığınız su topluyorsa geçmesi daha zor olan ikinci derece bir yanık olabilir, bu durumda yanık alanını soğuttuktan sonra hastaneye gitmeniz gerekiyor.
Güneş Yanığı Kremi
Güneş yanığı için krem kullanımı doğru kremler yanığın derecesine ve alanına göre seçilerek yapılmalıdır. Eğer hafif ve birinci derece bir yanıksa doktora gitmeden bakımlarınızı kendiniz de yapabilirsiniz. Aloe vera içeren güneş sonrası serinletici jel ve kremler, fito, madecassol, hametan, bepanthol gibi kremler ile e vitamini, b5 vitamini, c vitamini gibi vitaminleri ve çinko oksit içeren pişik kremlerini derinize sürerek birinci derece güneş yanığında kendi kendinize bakım yapmak amaçlı kullanabilirsiniz.
Zaten su toplayan ikinci derece bir güneş yanığı varsa doktorunuz size gerekli tedaviyi yapacak ve kremleri yazacaktır. Doktor tavsiyesinde bu kremleri kullanabilirsiniz.
Güneş Yanığı Kaç Günde Geçer
Güneş yanığı eğer birinci birinci derece yanıksa yaklaşık 48 saat içerisinde güneş yanığı acısı dinecek ve bir hafta içerisinde cildiniz soyularak kendiliğinden iz bırakmadan veya biraz derinse güneş lekesi bırakarak geçecektir.
Ancak yanığınız ikinci derece bir yanık ve su topluyorsa yaklaşık 4 günlük bir yanık acısı olacak ve iyileşmesi yanığın derinliğine göre 15 günü bulacaktır. Derin güneş yanıklarının geçmesi sonrasında derin yanık izi kalmasa da güneş lekeleri kalma olasılığı bir hayli yüksektir.
Güneş Yanıklarına Ne İyi Gelir
Genelde halk arasında deniz yanığı da denilen güneş yanığı oluştuktan sonra yanık bölgeyi soğuk suyla yıkayarak soğuttunuz. Yanıkta su toplama yoksa doktora gitmeden evde veya otelde dinlenmeye başladınız. Bu sırada şimdi bu deniz yanığına ne iyi gelir diye düşünüyorsunuz. İşte bu noktada güneş yanığı acısına iyi gelen şeyler yapmalısınız. Bunun için serinletici aloe vera jelleri veya güneş sonrası kremleri sürmek iyi bir çözümdür. Ayrıca varsa diğer yanık kremlerini de sürebilirsiniz. Eğer ağrınız ve acınız çoksa ağrı kesici krem alabilirsiniz, yanınızda varsa anestol, emla gibi topikal anestezik kremleri sürerek bölgeyi uyuşturabilirsiniz.
Sosyal medya :
Facebook : https://www.facebook.com/cilthastaligi/
0 yorum: